default_mobilelogo

NOS Nieuws

  1. Zorgen bij betrokkenen na Peelbrand: 'Bij droge zomer mogelijk terug bij af'

    Ongeveer een jaar geleden brak de grootste natuurbrand van de laatste decennia in Nederland uit. 710 hectare van de Deurnese Peel ging in vlammen op. Bewoners maken zich zorgen over nieuwe branden. "Eén droge zomer en we zouden weer terug bij af kunnen zijn", zegt Wim van Opbergen van werkgroep Behoud de Peel.

    "Overal was het vuur te zien. Dan moet je huis en haard achterlaten", zegt Toon Daniels uit Helenaveen. Aan de rand van zijn tuin zijn nog de zwartgeblakerde bomen te zien. "Ramptoeristen stonden op straat, terwijl wij weg moesten", vertelt hij tegen Omroep Brabant.

    Zondag wordt de documentaire De Peel in brand uitgezonden bij L1 en Omroep Brabant.

    Na de brand in de Deurnese Peel werden meerdere onderzoeken gestart. Daaruit bleek in november dat de brand bijna niet op natuurlijke wijze kon zijn ontstaan.

    De onderzoekers kwamen wel met ideeën om te voorkomen dat een eventuele nieuwe brand weer zo uit de hand loopt. Zo moet de brandweer meer middelen krijgen en betere toegang tot het gebied en moet het beter beheerd worden.

    Maar vooralsnog is er weinig veranderd, vinden Peelbewoners. "Het is eigenlijk nog hetzelfde als vorig jaar", zegt Hans Rademakers. "We willen een contactpersoon die we kunnen bellen als we iets zien op De Peel", zegt Dirk Verberne. "Maar die is er niet."

    Voor Verberne is dat moeilijk te verkroppen. "Ik ben hier opgegroeid en voel me erg vergroeid met De Peel. Het is net of je een buurman hebt die twee maanden zijn perceel heeft laten branden en daarna zegt dat het wel goedkomt."

    'De Peel moet natter'

    Wim van Opbergen van werkgroep Behoud de Peel is juist wel blij met hoe het een jaar later gaat op sommige plekken. "Je ziet een mooi open landschap, met water en veenmossen. Precies het plaatje zoals het zou moeten zijn."

    Dat biedt overigens geen zekerheid voor de toekomst. Voor Van Opbergen is er maar één oplossing om te voorkomen dat het gebied opnieuw te maken krijgt met een grote natuurbrand. "Daar waar het water hoog heeft gestaan, zie je dat het vuur geen schade heeft aangericht. De Peel moet gewoon natter, het is de enige oplossing."

    En dat gebeurt ook. Er lopen projecten die ervoor moeten zorgen dat het gebied natter wordt. Uiteindelijk is het de bedoeling dat planten die nu heel brandgevoelig zijn, verdwijnen uit het gebied. Die kunnen namelijk niet tegen een natte grond. Het duurt alleen flink wat jaren voor het zover is, werd eerder dit jaar geschreven in een onderzoek naar de Peelbrand door de Wageningen Universiteit.

    Tot die tijd moeten er maatregelen worden genomen zodat het risico op natuurbranden beperkt blijft. Er zijn al maatregelen genomen. Zo grazen er bijvoorbeeld schapen in het gebied om pijpenstrootjes kort te houden.

    Dode vegetatie

    De brand vorig jaar in de Deurnese Peel werd zo groot doordat er dode vegetatie uit meerdere jaren in het gebied lag. Die is erg brandbaar. Elk jaar de dode planten weghalen is lastig, zegt Jelmer Dam, landelijk coördinator Natuurbrandbeheersing

    Een brand voorkomen kan bijna niet. "Dan zou je het gebied hermetisch moeten afsluiten en er geen mensen meer in moeten laten. Dat is volgens mij geen optie."

    Er is wel een lichtpuntje. Als er dit jaar weer brand uitbreekt, wordt die vermoedelijk minder groot. "Voordeel is dat het hele dikke pakket aan varens verloren is gegaan bij de brand in 2020. Het is nu een uitdaging om de opbouw van de brandstoffen te beperken."

  2. Achterstanden zedenrecherche extreem opgelopen: 'Slachtoffers in de knel'

    De achterstanden bij de zedenrecherche zijn zo ver opgelopen dat slachtoffers van zedenmisdrijven soms meer dan twee jaar moeten wachten tot de politie hun aangifte onderzoekt.

    Slachtofferhulp Nederland en Langsz, het landelijk advocatennetwerk voor gewelds- en zedenslachtoffers, vinden dat verbeteringen bij de politie te lang uitblijven.

    Al jaren zijn er zorgen over tekorten bij de zedenrecherche, waardoor zaken lang op de plank blijven liggen. Toch zijn de achterstanden volgens Slachtofferhulp en de advocaten alleen maar verder opgelopen. De politie bevestigt dat inmiddels 850 zedenzaken al meer dan een half jaar wachten op behandeling.

    De gevolgen daarvan zijn groot, merken de organisaties. Slachtoffers weten niet waar ze aan toe zijn, komen niet toe aan hun verwerking en blijven bang omdat de dader nog altijd vrij rond loopt.

    "Mensen hebben iets verschrikkelijks meegemaakt en als er daarna niets gebeurt, belanden ze in een vacuüm", zegt Rosa Jansen, voorzitter van Slachtofferhulp Nederland. "De extreem lange wachttijd werkt extra traumatiserend."

    Dit is het verhaal van Eva Peters, die inmiddels negen maanden wacht op behandeling van haar aangifte van verkrachting:

    Behalve dat slachtoffers in de knel komen, ontstaan er ook problemen met de bewijsvoering. Getuigen kunnen zich na verloop van tijd niet alles meer herinneren en berichtenverkeer of ander potentieel bewijs verdwijnt.

    "Ik heb net een zaak gehad van een mevrouw die is verkracht na een Tinder-date", vertelt advocaat Richard Korver, betrokken bij Langsz. "De politie had het appverkeer niet meteen veiliggesteld. Anderhalf jaar later vroegen ze of ze haar telefoon kon inleveren, maar inmiddels had ze een ander toestel. Dit is geen incident, maar komt heel vaak voor."

    Volgens hem verliezen slachtoffers zo hun vertrouwen in de rechtsstaat.

    Werk veranderd

    De politie herkent het beeld dat wordt geschetst door de advocatuur en Slachtofferhulp. "Ook wij hebben daar buikpijn van", zegt Lidewijde van Lier, zedenexpert bij de politie. Volgens haar proberen rechercheurs wel meteen zo veel mogelijk sporen veilig te stellen die anders weg zijn.

    Ze wijst erop dat de inhoud van het werk de afgelopen jaren sterk is veranderd. Er zijn vooral digitaal meer sporen te vinden. "Daardoor is er soms meer bewijs, maar zijn de onderzoeken ook ingewikkelder en langduriger geworden", zegt Van Lier.

    Daar komt bij dat sommige zedenteams permanent onderbezet zijn door ziekte of openstaande vacatures. In 2019 kwam er geld voor 90 extra rechercheurs, maar die zijn er nog niet omdat zij eerst nog moeten worden opgeleid. Daarnaast gaan de komende jaren ook veel rechercheurs met pensioen.

    Momenteel heeft de politie 3200 zedenzaken in behandeling, terwijl er maar capaciteit is voor 2800 onderzoeken. "Waar de nood het hoogst is, krijgen we nu bijstand van de Koninklijke Marechaussee en andere rechercheteams", vertelt Van Lier. Maar ook elders zijn tekorten, dus het werven van extra zedenrechercheurs gaat moeizaam.

    Sneller aangifte

    Slachtofferhulp en de advocatuur vragen met spoed om extra mensen voor de zedenrecherche. Daarnaast willen ze harde afspraken om de doorlooptijden te verkorten. Ook pleiten ze ervoor slachtoffers de mogelijkheid te bieden om meteen aangifte te doen. Nu krijgen slachtoffers eerst uitleg over de gevolgen van een aangifte en 'bedenktijd' daarvoor.

    Advocaat Richard Korver wil af van deze informatieve gesprekken. "Ik vind ze getuigen van een ongelofelijke betutteling. Je kunt ook bij het doen van een aangifte uitleggen wat de gevolgen zijn, dat bespaart heel veel capaciteit. Als iemand dán aangeeft bedenktijd nodig te hebben, is dat natuurlijk prima."

    De politie vindt de gesprekken wel nuttig. "Er zit ook een stukje opsporingswerk in", vertelt zedenexpert Van Lier. "We kijken daar bijvoorbeeld ook of iemand in gevaar is en of er direct actie nodig is."

    Slachtofferhulp denkt een deel van de gesprekken over te kunnen nemen en is voorstander van één loket voor zedenslachtoffers, waar alle instanties samenwerken om de beste hulp te bieden.

  3. Wekdienst 17/4: Uitvaart prins Philip • Nationale Bijentelling

    Goedemorgen! Vandaag is de uitvaart van prins Philip, de man van de Britse koningin Elizabeth. Verder is dit weekend de Bijentelling.

    De dag begint koud, maar in de ochtend schijnt de zon ook geregeld. Vanmiddag is er een mix van zon en stapelwolken, bij een matige noordelijke wind. Het wordt 10 tot 13 graden.

    Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

    Wat kun je verwachten?

    Wat heb je gemist?

    Huawei had ruim tien jaar geleden vrije toegang tot het netwerk van KPN. Daardoor kon het Chinese technologiebedrijf alle gesprekken afluisteren, meldt de Volkskrant op basis van een geheim rapport uit 2010. Onder de KPN-nummers waren toen ook de mobiele telefoons van toenmalig premier Balkenende, verschillende ministers en Chinese dissidenten.

    KPN maakte in 2009 gebruik van de technologie van Huawei en vroeg onderzoekers toen om een analyse te maken van de eventuele risico's daarvan. De conclusies waren zo alarmerend dat het interne rapport geheim is gebleven, totdat de Volkskrant het in handen kreeg.

    Ander nieuws uit de nacht:

    En dan nog even dit:

    Vanmiddag is dus de uitvaart van prins Philip. Het afscheid is vanaf 15.20 uur live te volgen via allerlei NOS-kanalen, maar voor die tijd praten onze correspondenten Tim de Wit en Arjen van der Horst je er al over bij. Wie zijn er bijvoorbeeld wel en niet bij de uitvaart? Welke invloed hebben de coronamaatregelen? En houdt het overlijden van de prins de Britten erg bezig?

    Kijk rond 13.30 uur live mee met onze correspondenten op NOS.nl, in de NOS-app en op de YouTube en Facebook-pagina van de NOS.

  4. Van werken op covid-afdeling naar korfbalfinale in Ahoy: 'Lichamelijk zwaar, soms'

    Korfbalster Zita Schröder leeft al maanden in twee verschillende werelden. Ook de finale van de Korfbal League, de belangrijkste korfbalwedstrijd van het jaar, verandert daar niets aan.

    Zaterdagmiddag speelt Schröder met haar club PKC in Ahoy om de landstitel tegen Fortuna, en zondagavond moet ze zich alweer melden in het Albert Schweitzer-ziekenhuis in Dordrecht, waar ze werkt als verpleegkundige op de corona-afdeling.

    "Hier op de covid-afdeling moet ik me heel erg aan richtlijnen en protocollen houden", vertelt de 24-jarige Schröder aan de vooravond van de korfbalfinale.

    "Op het veld speel ik vrij, dat vind ik heerlijk. Dat is echt een uitlaatklep van mij. Maar ook daar moeten we ons aan protocollen houden. We worden twee keer per week getest om het besmettingsrisico zo klein mogelijk te houden."

    Het combineren van het zware werk en korfbal gaat Schröder goed af, maar het is zowel fysiek als mentaal belastend. "Soms kom je na een dag werken thuis en denk je: pff, wat heb ik nu weer meegemaakt. Des te lekkerder is het dat ik daarna lekker kan sporten."

    "En soms moet ik eerst trainen en dan door naar een nachtdienst. Dat is lichamelijk zwaar, soms. Maar ik ben jong en slaap overdag lekker, dus het is goed vol te houden. Het is voor mij ook een ritme, ik ben het gewend."

    'Nog veel energie'

    De korfbalfinale van zaterdag is een herhaling van 2019, toen Fortuna en PKC ook al tegen elkaar speelden. Fortuna won die editie nipt, met 21-19.

    Schröder hoopt dat ze zondagavond als landskampioen aan haar volgende dienst kan beginnen. "Ik heb er heel veel zin in, dus ik ga ervoor. En ik heb nog heel veel energie."

    Bekijk hieronder de samenvatting van de halve finale tussen PKC en TOP van dinsdag.

  5. RIVM: 'We weten nog niet of de Braziliaanse variant zo veel besmettelijker is'

    Alle relevante getallen in de coronacrisis zijn nog steeds hoog. En de nieuwe, waarschijnlijk nog weer besmettelijkere Braziliaanse P1-coronavariant is bezig zich hier te vestigen. Maar het was ook de week van gematigd optimisme waarin RIVM-baas Jaap van Dissel zei dat de piek in het aantal besmettingen nu ongeveer zou moeten zijn bereikt, het aantal ziekenhuis- en IC-opnames niet verder doorsteeg, en het kabinet een openingsplan presenteerde.

    Over dat gematigde optimisme, de Braziliaanse coronavariant en het aanhoudende vaccinatiegedoe sprak de NOS met Jaap van Dissel, directeur van het Centrum voor Infectieziektenbestrijding (CIB) bij het RIVM, en Jacco Wallinga, hoofdmodelleur van het RIVM.

    In het laatste OMT-advies staat dat die Braziliaanse variant naar schatting 49 procent besmettelijker is dan de klassieke variant. Bij de Britse variant was dat 33 procent. Toch lijkt die Braziliaanse variant zich trager te verspreiden dan de Britse.

    Jacco Wallinga: "De getallen die je noemt zijn de hogere besmettelijkheid ten opzichte van de oorspronkelijke variant. De Britse variant moest zich ten opzichte daarvan invechten. Dat ging snel vanwege zijn veel grotere besmettelijkheid. Die Braziliaanse P1-variant moet de nu veruit dominante Britse variant verdringen. Het verschil in besmettelijkheid met die Britse variant bepaalt hoe snel dat gaat, en dat verschil is niet zo groot."

    Gaat de Braziliaanse variant uiteindelijk de Britse variant verdringen?

    Wallinga: "De Braziliaanse variant lijkt zo'n 16 procent besmettelijker dan de Britse. Maar de aantallen zijn nog zeer klein en feitelijk zijn we er niet zo zeker van of die Braziliaanse variant wel zo veel besmettelijker is. Eigenlijk is onze grootste vraag of de Braziliaanse variant de Britse wel kan en gaat verdringen. Dat zou kunnen gebeuren als die P1-variant toch wat besmettelijker is, maar dat is dus nog onzeker."

    Vaccins zouden minder goed werken tegen deze Braziliaanse P1-variant?

    Wallinga: "Iedereen is wel een beetje bang dat de immuniteit door een eerdere natuurlijke infectie of door vaccinatie wat minder goed werkt tegen deze Braziliaanse variant. Als dat zo is, dan kan die zich verder verspreiden. Onze prognose gaat ervan uit dat de Braziliaanse variant zich net zo gedraagt als andere varianten. Vandaar dus dat toename zo rustig gaat. We moeten nog zien of de Braziliaanse variant echt zo heel veel meer mensen kan besmetten die al immuun zijn."

    Deze variant is opgedoken in Manaus, een gebied in Brazilië waar zich toen al een uitgebreide uitbraak van andere virusvarianten had voorgedaan. Is er intussen al onderzoek over gepubliceerd?

    Jaap van Dissel: "Science heeft er net een artikel over gepubliceerd. Dat stelt dat deze variant vermoedelijk wat besmettelijker is. In Nederland moet dat nog blijken, omdat we die hier nog maar weinig hebben aangetroffen. Dat artikel gaat ook in op de vraag of een doorgemaakte infectie met de klassieke of de Britse variant kruisbescherming geeft tegen deze Braziliaanse variant. Het komt erop neer dat de auteurs verwachten dat in zo'n 55-80 procent van de gevallen die bescherming er zal zijn. De vraag is dan: beschermt het tegen ziekte, tegen ziekenhuisopnames of tegen IC-opnames? Als het voldoende beschermt tegen ziekenhuisopnames en de ziekte beperkt blijft tot een soort griepachtig beeld, dan hoef je daar niet geweldig veel last van te krijgen."

    Het nieuwste OMT-advies eindigt met een opmerkelijke passage over het belang van snelheid bij vaccineren. Ik lees daar dat de beoordelingen door de EMA van mogelijke bijwerkingen van de vaccins van AstraZeneca en Janssen veel te lang duren, en de vaccinaties te veel vertragen.

    Van Dissel: "Dat is niet helemaal zoals we het bedoeld hebben. In het algemeen zie je dat er binnen Europa verschillend op gereageerd wordt. Wij denken dat het bij de communicatie over hoe dit soort problemen worden aangepakt het mooiste zou zijn als er een soort Europese grootste gemene deler zou zijn. Zodat je verwarring in de communicatie erover kan voorkomen. Europa heeft de EMA en met name de PRAC, de Europese beoordelaar van bijwerkingen, in het leven geroepen om met alle expertise die in heel Europa aanwezig is mogelijke bijwerkingen te beoordelen. Wij doen eigenlijk een oproep om dat proces te verbeteren. Daar zou iedereen voordeel bij hebben."

    Eigenlijk zegt u: we hebben de EMA en de PRAC, daar zit de expertise over bijwerkingen, luister dan ook naar hun oordeel.

    Van Dissel: "Ja, maar maak dan ook mogelijk dat er snel gereageerd kan worden. Wij vermoeden dat landen best willen luisteren naar de EMA, maar er moet dan wel een mechanisme zijn waardoor je heel snel advies kan krijgen. Een week kan echt al te lang zijn. Het is vooral de vertraging die in dat beoordelingsproces optreedt die maakt dat landen zelf besluiten nemen. Dat geldt voor Nederland, maar ook voor Denemarken, Duitsland of Engeland. Ik kan me goed voorstellen dat het verwarrend overkomt. Het ene land doet wat anders dan het andere. Ik denk dat we er heel erg bij gebaat zouden zijn als we meer gebruik maken van de Europese gremia. En ook sneller."

    Is er niet overdreven gereageerd op de ernstige bijwerking van AstraZeneca en de mogelijke bijwerking van het Janssen-vaccin?

    Van Dissel: "Dat is echt een afweging van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen en de Gezondheidsraad. Daar zit heel veel expertise en men reageert snel. Zo'n afweging hangt af van de balans tussen de werkzaamheid en het risico op eventuele bijwerkingen in bepaalde leeftijdsgroepen, maar ook van omstandigheden zoals de beschikbaarheid van alternatieven. Dat soort dingen zorgt ervoor dat de aanpak van landen kan verschillen. Nog eens, en daar vraagt het OMT aandacht voor, als de EMA sneller zou opereren, dan zou dat echt helpen om zo'n aanpak zo veel als mogelijk is Europees te harmoniseren."

    Deze week kondigde het kabinet een stappenplan aan om het land langzaamaan te heropenen, mits de cijfers het toelaten. Is dat niet een erg optimistisch plan in de huidige situatie?

    Van Dissel: "Ik heb aan de persconferentie vooral overgehouden dat er frequent gekeken gaat worden of versoepelingen mogelijk zijn zonder risico op een belangrijke toename van de druk op de zorg en de ziekenhuisopnames. En daar gaan wij ons wekelijks mee bezighouden."

    Wallinga: "De laatste prognose kent nog steeds veel onzekerheden, maar het lijkt alsof we een piek bereikt hebben. Het hoogste aantal meldingen van besmettingen is van 27 maart, het hoogste aantal ziekenhuisopnames van 29 maart en het hoogste aantal IC-opnames van 2 april. Het ziet eruit alsof we nu een plateau of een piek bereikt hebben, maar zeker weten doe je dat pas als een daling inzet. Als het zo is, dan is dat een meevaller voor de ziekenhuizen. Dan schieten we niet door naar code zwart en gaat het allemaal net lukken. Vervolgens is de vraag hoe het gaat als we langzaam versoepelen. Positief is dat de ziekenhuis- en IC-opnames niet maar door blijven stijgen. Aan de andere kant is de situatie zo dat er maar weinig ruimte is om het land in hoog tempo te heropenen."

  6. Koninklijke uitvaart met 30 aanwezigen: dit is het afscheid van prins Philip

    Prins Philip blijkt zijn eigen begrafenis tot in de kleinste details zelf te hebben voorbereid. Of het nu de speciale Land Rover is waarop zijn kist de Sint George-kapel zal inrijden, welke persoonlijke medailles en ordes er op het altaar zullen liggen of de muziek die ten gehore wordt gebracht, de prins heeft op voorhand heel duidelijk zijn stempel willen drukken.

    Wie zijn er uitgenodigd?

    Vanwege de coronamaatregelen zijn er slechts dertig mensen aanwezig bij de uitvaart. De dertig gasten bestaan voornamelijk uit de directe familie van de prins. Zijn vier kinderen, zijn kleinkinderen en ook enkele leden van zijn eigen Mountbatten-familie. Onder wie drie Duitsers, die speciaal voor de begrafenis de afgelopen week in quarantaine zijn gegaan in Groot-Brittannië. Evenals prins Harry, die vanuit Californië is overgekomen. Zijn vrouw Meghan is er niet; zij is hoogzwanger en kreeg daardoor het medisch advies niet te vliegen. Achterkleinkinderen zijn niet uitgenodigd. Ook premier Boris Johnson is er niet bij; hij heeft zijn uitnodiging afgestaan zodat er nog een extra familielid bij de dienst aanwezig kon zijn.

    Het drastisch inkorten van de gastenlijst zal geen eenvoudige opgave zijn geweest voor de koningin. Volgens The Times was er voor corona al een voorlopige gastenlijst opgesteld met zo'n 800 genodigden.

    Waar heeft de uitvaart plaats?

    De dienst zal plaatshebben in de Sint-George-kapel op het terrein van Windsor Castle. De prins heeft de gehele coronapandemie met koningin Elizabeth doorgebracht in Windsor en is daar vorige week vrijdag ook overleden. Het echtpaar, dat in 1947 trouwde, heeft ontzettend veel tijd doorgebracht in Windsor, een plek die ze als hun echte woonadres beschouwden. Buckingham Palace was meer het werkpaleis.

    De kapel, waar in 2018 Harry en Meghan zijn getrouwd, is de laatste rustplaats van tien voormalig Britse koningen of koninginnen. Ook de urn van prinses Margaret, de zus van de koningin, staat er. De prins zal uiteindelijk worden bijgezet in de koninklijke graftombe, onder de kapel.

    De aartsbisschop van de Anglicaanse kerk, Justin Welby, zal de genodigden welkom heten, begeleid met een militaire erehaag en de speciale doedelzakspelers van de Britse marine. Gevolgd door het Britse volkslied. Een koor van slechts vier personen zal tijdens de dienst enkele liederen ten gehore brengen.

    Voorafgaand aan de dienst zal de kist van prins Philip op een mede door hemzelf ontworpen Landrover naar de kapel worden gereden. Dat alles vindt plaats op het binnenterrein van Windsor Castle. Tijdens deze rit zullen afgevaardigden van enkele militaire en marinekorpsen (de prins vervulde in zijn jonge leven een belangrijke rol bij de Royal Navy, de Britse marine) hem begeleiden.

    Om 15.00 uur lokale tijd (16.00 uur Nederlandse tijd), als de dienst begint, is er een nationale minuut stilte. De dienst zal naar verwachting 50 minuten duren.

    Wat is de rol van de directe familie van de prins?

    Koningin Elizabeth zal via een speciale ingang, de Galilee Porch, de kapel binnenkomen. Ze gaat niet te voet naar de Sint-George-kapel, maar per State Bentley: haar officiële dienstauto. In verband met de coronamaatregelen zal ze alleen zitten tijdens de dienst.

    De directe familie zal onderdeel uitmaken van de processie, met prins Charles en zijn zus prinses Anne voorop. Zij vertrekken om 15.40 uur Nederlandse tijd en wandelen achter de Landrover met daarop de kist van prins Philip. Achter Charles en Anne de andere twee zonen van prins Philip: prins Andrew en prins Edward. De prinsen Harry en William lopen niet naast elkaar; tussen hen in loopt Peter Philips, hun neef. Peter is het oudste kind van prinses Anne. Verschillende media speculeerden dat deze opstelling een bewuste manier is om de broers, die al enige tijd geen goede relatie lijken te onderhouden, uit elkaar te houden.

    Tijdens de dienst zullen gasten minimaal twee meter bij elkaar vandaan zitten en een mondmasker dragen.

    Dragen leden van de koninklijke familie wel of geen militaire uniformen?

    De afgelopen dagen was er veel discussie over het wel of niet dragen van militaire uniformen. Dat zorgde voor allerlei problemen. Prins Harry zou, ondanks dat hij in Afghanistan gediend heeft, niet in militair uniform kunnen verschijnen vanwege zijn recente breuk met de koninklijke familie. Dat zou hem in een ongemakkelijke positie hebben gebracht, aangezien zijn broer en vader wel een militair uniform zouden dragen.

    Daarnaast zou prins Andrew, die momenteel door de FBI onderzocht wordt voor mogelijke betrokkenheid bij het Epstein-schandaal, zich daarentegen wel in militair uniform willen steken. Maar dat zou tot veel protest leiden.

    Andrew heeft naar aanleiding van alle ophef over zijn vriendschap met miljardair Jeffrey Epstein en een uiterst pijnlijk interview met de BBC eind 2019 zijn prinselijke taken neergelegd. Zijn militaire titels zijn hem nooit afgenomen. De prins diende in het Britse leger tijdens de Falklandoorlog in de jaren 80.

    Om discussie te voorkomen heeft koningin Elizabeth besloten dat geen enkel lid van de koninklijke familie vandaag een militair uniform zal dragen. Een bijzondere beslissing: het is zeer ongebruikelijk dat leden van het koningshuis op een koninklijke begrafenis een dergelijk uniform niet dragen.

    Enkele uren voor de uitvaart liet koningin Elizabeth deze foto met haar man delen:

  7. 'Huawei kon gesprekken KPN-klanten afluisteren'

    Het Chinese technologiebedrijf Huawei had in het verleden vrije toegang tot het netwerk van KPN en kon alle gesprekken afluisteren. Dat meldt de Volkskrant op basis van een geheim rapport uit 2010 dat de krant in handen heeft.

    Volgens de krant kon Huawei in die tijd ongecontroleerd mobiele nummers van de telecomprovider afluisteren. Daaronder waren ook de toestellen van toenmalig premier Balkenende, verschillende ministers en van Chinese dissidenten. Verder wist Huawei welke nummers werden afgetapt door politie en inlichtingendiensten.

    KPN zegt in een reactie geen aanwijzingen te hebben dat er is afgeluisterd of dat er klantgegevens zijn gestolen.

    KPN maakte in 2009 gebruik van de technologie van Huawei. Op het toenmalige hoofdkantoor in Den Haag werkten zes Chinese werknemers van het bedrijf. In dat jaar vroeg de telecomprovider aan onderzoekers van Capgemini om een analyse te maken van eventuele risico's die kleven aan Huawei en hoe het Chinese bedrijf zich gedroeg binnen KPN. De binnenlandse veiligheidsdienst AIVD had KPN al diverse keren gewaarschuwd voor het risico van spionage door Huawei.

    De conclusies bleken zo alarmerend dat het interne rapport geheim werd gehouden. "Het voortbestaan van KPN Mobiel is ernstig in gevaar omdat mogelijk vergunningen worden ingetrokken of overheid en bedrijfsleven hun vertrouwen in KPN opzeggen indien bekend wordt dat de Chinese overheid ongecontroleerd mobiele KPN-nummers kan afluisteren en het netwerk kan platleggen", citeert de Volkskrant het rapport. Destijds telde het mobiele netwerk van KPN 6,5 miljoen abonnees.

    Ongeautoriseerd toegang vanuit China

    In het rapport van Capgemini stond dat Huawei-personeel zowel binnen KPN-gebouwen als vanuit China in staat was om ongeautoriseerd, ongecontroleerd en ongelimiteerd mobiele nummers van KPN af te luisteren. Het bedrijf verschafte zich vanuit China ongeautoriseerd toegang tot het hart van het mobiele netwerk. Hoe vaak dat gebeurde is niet duidelijk, omdat dat nergens werd bijgehouden.

    KPN laat vanochtend aan de NOS weten dat nooit is vastgesteld dat er door Huawei klantgegevens zijn ontvreemd uit het netwerk of de klantsystemen, of dat er is afgeluisterd.

    Afgezien van uitbesteding

    KPN besloot op basis van het Capgemini-rapport wel om af te zien van de uitbesteding van het volledige onderhoud van het mobiele kernnetwerk. Het telecombedrijf doet tot op de dag van vandaag het onderhoud van zijn mobiele kernnetwerk zelf, met hulp van westerse leveranciers. Om de risico's in de systemen van het netwerk aan te pakken, voerde KPN naar eigen zeggen een verbeterplan uit.

    Huawei Nederland ontkent tegenover de krant dat het gegevens heeft onttrokken aan het KPN-netwerk. De Volkskrant meldde vorige maand al dat het Chinese bedrijf ook onbeperkt toegang had tot de klantgegevens van KPN-dochter Telfort.

    Tegen de krant wil de AIVD niet reageren op de vraag of er maatregelen zijn genomen om ministerstelefoons te beveiligen.

  8. 42 miljoen euro aan vouchers uitgegeven door failliet D-reizen

    De curatoren van het failliete D-reizen hebben de rekening opgemaakt: er is voor 42 miljoen euro aan vouchers uitgegeven aan zo'n 22.000 klanten van D-reizen. Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR) zal de waarde van deze vouchers aan de consument uitbetalen.

    De afwikkeling van het faillissement lijkt ondertussen vertraagd door een onderzoek naar het mogelijk misbruiken van voorkennis over het faillissement door de directeuren van het bedrijf. De aanleiding voor dit onderzoek is dat deze week bleek dat zij in maart de merknaam naar hun eigen bedrijf hebben overgeheveld.

    Onrust

    D-reizen was een belangrijke tussenpersoon voor de verkoop van reizen van touroperators. Sommige schuldeisers van het bedrijf zetten nu vraagtekens bij het handelen van de curatoren. Ze vinden het vreemd dat de curatoren eind november al betrokken waren als stille bewindvoerders bij het bedrijf en nu ook het onderzoek gaan doen.

    Hoewel het niet ongebruikelijk is dat curatoren in verschillende stadia, zowel voor als na een faillissement, betrokken zijn bij een bedrijf, wekt het bij sommigen argwaan dat de curatoren nu moeten controleren hoe het in maart is gegaan bij de overdracht van het merk. Marc van Deursen, directeur van Prijsvrij Vakanties en schuldeiser: "Het is allemaal voorgekookt in december en maart, en niet in het voordeel van de werknemers en schuldeisers."

    De curatoren ontkennen hun betrokkenheid bij de overheveling van het merk. "Sinds 3 december hebben wij geen contact meer gehad met de D-rt Groep en de daarbij betrokkenen", zegt Ton Tekstra, een van de curatoren.

    Merknaam D-reizen

    Niettemin noemt Van Deursen van Prijsvrij Vakanties de gang van zaken "niet chic". Bovendien vertraagt het onderzoek de afhandeling van het faillissement, volgens de schuldeisers. "Hoe langer het duurt, hoe minder waard het merk wordt", zegt Van Deursen.

    De curatoren spreken dat tegen en laten weten dat de merknaam wel weer onderdeel is van een mogelijke overname, ongeacht de uitkomst van het onderzoek. De directeuren die de naam D-reizen in maart overhevelden naar een eigen bv, hebben aan de curatoren toegezegd dat potentiële kopers de merknaam in handen zullen krijgen.

    Commissie

    De schuldeisers hebben ondertussen een verzoek ingediend om een crediteurencommissie met elkaar te vormen. Onder meer Prijsvrij Vakanties, Corendon en SGR willen onderdeel uitmaken van de commissie. "Met een commissie zitten we dichter bij het vuur en kunnen we eerder meebeslissen", zegt Corendon-directeur Steven van der Heijden. Het instellen van een crediteurencommissie komt vaker voor, als schuldeisers proberen hun positie te verstevigen.

    De rechter-commissaris beslist volgende week of de commissie ook daadwerkelijk kan worden gevormd.

  9. Ex-president Peru uitgesloten van ambt na voordringen voor vaccin

    Voormalig president Martín Vizcarra van Peru is voor tien jaar uitgesloten van het vervullen van een openbaar ambt. Volgens het parlement, dat unaniem instemde met de uitsluiting, misbruikte hij zijn macht om voor te dringen voor een coronavaccin.

    Vizcarra kreeg een vaccin van het Chinese bedrijf Sinopharm voordat het middel beschikbaar kwam voor de hele bevolking. De ex-president ontkent dat hij misbruik heeft gemaakt van zijn macht. Hij zegt dat hij en zijn vrouw als vrijwilligers deelnamen aan vaccinproeven van Sinopharm. De universiteit die de proeven hield, ontkent die lezing.

    Corruptie

    Ook andere politici zijn bestraft in het vaccinschandaal. Een voormalige minister van Gezondheid mag acht jaar geen publiek ambt uitvoeren, de voormalige minister van Buitenlandse Zaken is voor een jaar verbannen.

    Martín Vizcarra was president van 2018 tot november 2020. Bij zijn aantreden beloofde hij een einde te maken aan de corruptie in zijn land, maar vorig jaar werd hij zelf afgezet na beschuldigingen van omkoping. Hij zou een zanger belastinggeld hebben gegeven om propagandamateriaal te verspreiden.

  10. Nieuwe rechtszaak tegen Trump-vertrouweling Roger Stone

    De Verenigde Staten spannen een nieuwe rechtszaak aan tegen Trump-vertrouweling Roger Stone. Hij is samen met zijn vrouw Nydia nog bijna 2 miljoen dollar aan inkomstenbelasting verschuldigd, stelt het ministerie van Justitie. De twee zouden een bedrijf hebben gebruikt om hun inkomen af te schermen voor de Amerikaanse belastingdienst.

    Roger Stone noemt de zaak politiek gemotiveerd. Hij zegt dat hij berooid is nadat hij eerder werd veroordeeld vanwege zijn rol in het onderzoek naar Russische beïnvloeding van de Amerikaanse verkiezingen. Hij kreeg in die zaak 3 jaar en 4 maanden cel opgelegd voor liegen tegen het Congres, belemmering van de rechtsgang en het beïnvloeden van getuigen.

    President Trump schold de straf van zijn goede vriend kwijt vlak voordat hij de gevangenis in zou gaan en verleende Stone later ook gratie.

  11. NASA kiest maanlander van SpaceX

    NASA heeft de maanlander van ruimtevaartbedrijf SpaceX gekozen voor de maanlandingen die later dit decennium zijn gepland. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie hoopt de eerste bemande maanlanding sinds de Apollo-missies in 2024 te kunnen uitvoeren.

    NASA verkoos de lander van SpaceX boven ontwerpen van Dynetics Inc. en van Blue Origin, het ruimtevaartbedrijf van techmiljardair Jeff Bezos. Met het contract voor de maanlander is 2,9 miljard dollar gemoeid, zo'n 2,4 miljard euro. De keuze viel op SpaceX onder meer vanwege de goede prestaties van het bedrijf met de Falcon-raket en de bemande Dragon-capsules.

    Het ontwerp van SpaceX is een aangepaste versie van Starship. Prototypes van dat ruimtevaartuig worden momenteel getest op een complex in Texas. Met de lander van SpaceX kunnen twee mensen tegelijk op de maan landen. De eerste maanlanding kan al in 2024 plaatsvinden als SpaceX zijn eigen doelen op tijd haalt.

    Ruimtestation bij de maan

    De geplande maanlandingen zijn onderdeel van het Artemis-programma van NASA. Daarvoor zijn ook de Orion-capsule en een krachtige maanraket ontwikkeld, het Space Launch System. Samen met internationale partners wil NASA een klein ruimtestation in een baan om de maan bouwen, waarvandaan de maanlandingen kunnen worden uitgevoerd.

    De eerste nog onbemande testvlucht van de Orioncapsule naar de maan, Artemis 1, staat gepland voor eind dit jaar. Ook de lander van SpaceX zal eerst een onbemande vlucht maken om alle systemen te testen, heeft een woordvoerder van NASA laten weten.

  12. Dader moordaanslag Indianapolis was 19-jarige met psychiatrische problemen

    De man die donderdagavond acht mensen doodschoot bij een pand van FedEx in de Amerikaanse stad Indianapolis was een oud-medewerker van de bezorgdienst. De 19-jarige kampt met psychiatrische problemen, zegt de politie.

    De moordaanslag vond plaats bij de FedEx-vestiging op de luchthaven van Indianapolis. Binnen een paar minuten schoot de man lukraak acht oud-collega's dood op de parkeerplaats en in het pand, waarna hij zelfmoord pleegde.

    Agenten hebben zijn woning in Indianapolis doorzocht en daarbij zijn computer en andere elektronica in beslag genomen. Een motief is vooralsnog niet duidelijk, zei de plaatsvervangend politiecommissaris.

    De federale politiedienst FBI maakte vandaag bekend dat medewerkers hem een jaar geleden hebben verhoord. Dat gebeurde nadat zijn moeder een melding had gedaan dat hij plannen zou hebben om door politiemensen te worden doodgeschoten, zogenoemde suicide by cop. De FBI concludeerde toen dat er geen gevaar van hem uitging, maar nam wel een shotgun in beslag.

  13. Duizenden feestende Cambuursupporters negeren avondklok

    In Leeuwarden hebben supporters van SC Cambuur massaal de avondklok genegeerd. De fans van de voetbalclub vierden dat de club promotie naar de eredivisie niet meer kan ontgaan.

    Tijdens de wedstrijd was er geen publiek welkom, daarom verzamelden duizenden supporters zich op het plein buiten het stadion. Ook na het ingaan van de avondklok om 22.00 uur bleef het druk.

    Verslaggevers van Omrop Fryslân spraken van een "onwerkelijke situatie". Trainer Henk de Jong gaf de supporters juist complimenten. "Ze zijn er, ze laten zich horen en dan gaan ze weer. Ik geniet er erg van, hoor. Het went nooit, het is hartstikke mooi", zei hij tegen de regionale omroep.

    Nadat de selectie zich op het bordes had laten toejuichen, riep De Jong de fans op te vertrekken. Tegen 23.00 uur was het Cambuurplein leeg.

    Supporters hadden fakkels en flink wat vuurwerk meegenomen om de aanstaande promotie te vieren:

  14. Mariniers enthousiast over tests met vliegpak: 'Dit opent deuren'

    Het Korps Mariniers heeft de afgelopen tijd geoefend met een vliegpak. De mariniers zouden zo'n pak misschien kunnen gebruiken om zich gemakkelijker te verplaatsen.

    Het vliegpak is een soort harnas met straalmotoren op de rug en de armen. Met een gashendel en armbewegingen is het pak te besturen door de lucht. Stuntmannen gebruiken dit soort toepassingen al langer.

    "Dankzij het pak kunnen militairen op plekken komen die voorheen vrijwel onbereikbaar waren", schrijft Defensie. Er is geoefend met het aan boord gaan van schepen en er is getest in bebouwde omgeving.

    De mariniers zijn er enthousiast over. De tests worden geëvalueerd en op basis daarvan besluit Defensie op welke manier het pak wordt gebruikt. "Het mooie is dat dit soort ontwikkelingen dingen mogelijk maken die we zelf niet zouden bedenken", zegt majoor der mariniers Mark Haasdijk. "Dit opent deuren."

    Een oefening met het vliegpak:

  15. Thuiswerken in het kleine Tucson: 'dit is vrijheid'

    Het leven na de pandemie zal er voor miljoenen Amerikanen anders uitzien. Het thuiswerken lijkt te blijven, en dat zorgt ervoor dat zij kunnen gaan kiezen voor een leven buiten de steden. De verschuiving is nu al zichtbaar; bedrijven stoten hun kantoorpanden in de grote steden af, werknemers trekken weg.

    Grote metropolen langs Amerika's kusten, zoals New York, San Francisco en Los Angeles zijn al decennialang onweerstaanbare magneten. Daar zit het overgrote deel van de banengroei. Maar wonen in die steden is inmiddels peperduur. Nu de connectie tussen de plek waar je werkt en die waar je woont voor een groeiende groep Amerikanen wegvalt, biedt dat nieuwe kansen.

    Demografen spreken nu al van een trendbreuk: weg van de grote steden aan de kust, naar de kleinere plaatsen in het binnenland. Volgens de gemeente Tucson in Arizona bijvoorbeeld, ligt de huizenprijs daar nu 25 procent hoger dan een jaar geleden. Dat heeft Tucson nog nooit meegemaakt. Met 520.000 inwoners is het een middelgrote stad, voor Amerikaanse begrippen.

    Huis met een zwembad

    Zo blij als een kind laat Calder zijn nieuwe zwembad zien. Tot afgelopen maand woonde hij met zijn gezin in een appartementje in Los Angeles. "De kinderen weten niet wat ze meemaken," vertelt hij glunderend, "ineens hebben ze een tuin om in te spelen, en een zwembad voor zichzelf." Calder is met zijn vrouw Lisa en twee kinderen verhuisd van het overvolle LA naar de ruimte van Tucson, Arizona.

    Binnen staan de verhuisdozen nog in de woonkamer. "In Los Angeles betaalden we driehonderd dollar meer per maand, voor minder dan de helft van het woonoppervlak," zegt Lisa vanuit de keuken. Ook zij is dolgelukkig met de overstap naar Tucson. "Ik heb het gevoel dat we weer kunnen ademen."

    Correspondent Lucas Waagmeester bezocht Lisa en Calder in hun nieuwe huis met zwembad:

    Calder werkt als PR-manager van sportclubs en Lisa doet promotie van grote evenementen. Hun werkgevers hebben allebei besloten ook na de pandemie thuiswerk te blijven stimuleren. "Zo kunnen bedrijven hun werknemers iets extra's bieden: de keuze om vrijer te gaan wonen," zegt Calder. "Maar ze hebben zelf ook een voordeel, want het aanbod van talent waaruit ze kunnen kiezen, wordt groter."

    Nieuwe restaurantjes

    Tucson heeft een kleine universiteit, maar al decennialang trekt het merendeel van de studenten meteen na de studie weg. Naar steden in Californië, of naar New York of Chicago, waar de banen zijn en meer reuring is. Zo zijn er talloze kleinere steden in Amerika's binnenland die er alles voor over zouden hebben wat meer mensen vast te houden.

    De gemeente Tucson greep de thuiswerk-trend aan en startte een subsidieprogramma om mensen naar de stad te trekken. Zij konden hulp krijgen bij de verhuiskosten bijvoorbeeld, of bij het vinden van een baan voor een partner. En wat er toen gebeurde zag niemand aankomen: "het was overweldigend, we moesten het aanmeldingsformulier offline halen," vertelt Liz Pocock van Remote Tucson, de organisatie die het programma uitvoert.

    "Inmiddels zijn we druk met de vraag hoe we een huizencrisis in Tucson gaan voorkomen," zegt ze geschokt. Toch zien de bewoners van Tucson volgens Pocock vooral voordelen. De mensen die komen, brengen een nieuwe impuls, ook aan het lokale bedrijfsleven. "Er gaan nu al nieuwe restaurants en koffiebarretjes open in de binnenstad."

    Grote trek

    "Uit onderzoek blijkt dat dit gaat over 14 tot 23 miljoen werknemers die nu de mogelijkheid krijgen ergens anders te gaan wonen," zegt demograaf Richard Florida, die onderzoek doet naar verstedelijking. "Dit is een aanzienlijke verschuiving."

    En deze mensen kunnen echt gaan kiezen voor een leven op het platteland, terwijl ze hetzelfde werk blijven doen. "Het betekent dat kleinere steden als Tulsa in Oklahoma, of Bentonville in Arkansas, of Tucson in Arizona, nu een serieuze kans krijgen zich economisch verder te ontwikkelen," zegt Florida.

    De demograaf noemt het "een nieuwe frontier", een verwijzing naar de grote trek van Amerikanen die eeuwen geleden vanuit de oostkust richting het westen gingen, op zoek naar onontgonnen land. "Dit komt heel dichtbij de essentie van Amerika," zegt hij, "na die grote trek kwam de frontier van de verstedelijking, en nu hebben we weer een nieuwe: die van het werken op afstand in Amerika's kleine steden."

    Ruimte en vrijheid

    Dat er echt iets aan het schuiven is, merken ook Calder en Lisa. "De helft van de collega's en vrienden die we vertellen over onze verhuizing, blijken zelf ook plannen te hebben," zegt Lisa. "We zijn echt onderdeel van een trend, heel veel mensen zijn hier op het moment mee bezig."

    Het stel geniet van de ruimte, de bergen en de natuur rondom Tucson. Iets wat in Los Angeles ver weg was. "Het gevoel dat je eindelijk helemaal kunt in- en uitademen, je eigen ruimte hebt. Je staat hier niet in de file, of in de rij bij een winkel, het voelt gewoon als vrijheid," zegt Calder. "En ondertussen hebben we gewoon ons werk, en ons inkomen."

  16. Amsterdamse zussen Sofia en Najoua toch niet uitgezet naar Marokko

    De Amsterdamse zussen Sofia (24) en Najoua (21) mogen in Nederland blijven. Zij dreigden uitgezet te worden naar Marokko, maar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft vandaag de zaak ingetrokken.

    Dat bevestigt de advocaat van de zussen vandaag tegenover NH Nieuws en AT5. De twee verschenen de afgelopen tijd regelmatig in de media om aandacht voor hun zaak te vragen en er werden Kamervragen gesteld.

    Geen verblijfsvergunning

    De zussen wonen al zeventien jaar in Amsterdam, maar verbleven hier illegaal. Hun moeder had nooit een verblijfsvergunning voor hen aangevraagd. De rechter oordeelde in februari dat Sofia en Najoua in Nederland mochten blijven, maar de IND ging tegen die beslissing in beroep.

    Waarom de IND het hoger beroep heeft ingetrokken, is niet bekend. NH Nieuws en AT5 hebben de immigratiedienst om een reactie gevraagd, maar die laat weten nooit in te gaan op individuele gevallen.

    Vorige week stelden meerdere partijen in de Tweede Kamer vragen over de situatie van de zussen. De partijen vinden dat de Amsterdamse zusjes niet verantwoordelijk kunnen worden gehouden, laat staan bestraft, voor de daden van hun ouders.

  17. Rusland zet Amerikaanse en Poolse diplomaten uit

    Rusland gaat tien Amerikaanse diplomaten het land uitzetten als reactie op nieuwe sancties die de Verenigde Staten hebben afgekondigd. Dat heeft de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov bekendgemaakt.

    Ook zullen zeker acht Amerikaanse regeringsmedewerkers op een sanctielijst worden gezet en zegt Lavrov te kijken naar "pijnlijke maatregelen" tegen Amerikaanse bedrijven in Rusland.

    Beïnvloeding Amerikaanse verkiezingen

    Gisteren kondigde de VS aan tien Russische diplomaten het land uit te zetten als reactie op een grote Russische hack waardoor vorig jaar een aantal overheidsinstanties werd getroffen. Ook zou Rusland hebben geprobeerd de Amerikaanse presidentsverkiezingen van vorig jaar te beïnvloeden.

    Rusland reageerde woedend en zet nu dus een zelfde aantal Amerikaanse diplomaten het land uit.

    In navolging van de Verenigde Staten besloot Polen om drie Russische diplomaten naar huis te sturen, omdat die volgens Polen "activiteiten uitvoerden die Polen ondermijnen". Rusland zet op zijn beurt vijf Poolse diplomaten uit.

    Top in Europa

    De Amerikaanse president Biden zei eerder vandaag dat hij wil werken aan het verbeteren van de betrekkingen met Rusland. Hij stelde voor om deze zomer een top in Europa te organiseren.

    Minister Lavrov zei dat Rusland positief tegenover het aanbod van zo'n top staat en het voorstel bestudeert.

  18. Stoelendans bij Albert Heijn: 7600 leidinggevenden krijgen nieuwe functie

    Albert Heijn staat op het punt een grote reorganisatie door te voeren. 7600 leidinggevenden in de supermarkt krijgen vanaf 26 april een nieuwe functie. Niemand gaat er qua loon op achteruit, zegt de supermarktketen. Wel zal een deel van de leidinggevenden zijn loon minder snel zien stijgen bij een toekomstige cao-loonsverhoging.

    'Geen kostenreductie'

    Albert Heijn wil extra aandacht voor versproducten, het zelfscanplein en voor de operationele kant van de winkel (bevoorrading en schoonmaak). Daarom komen er voortaan drie managers per supermarkt met elk een eigen aandachtsgebied in plaats van een of twee assistent supermarktmanagers die alles moeten doen. Teamleiders heten voortaan shiftleider. Er zijn nu zo'n 600 assistent supermarktmanagers en ongeveer 7000 teamleiders.

    "Iedereen wordt herplaatst", zegt Sonja Boelhouwer, directeur winkels bij Albert Heijn. Alle assistent-supermarktmanagers heten voortaan manager. Dat geldt ook voor 1100 teamleiders die een promotie maken. De overige teamleiders krijgen de functie shiftleider.

    "Het is geen kostenreductie", zegt Boelhouwer. "In totaal komen er meer leidinggevenden in de winkels." In het eerste jaar houdt iedereen hetzelfde salaris. Daarna komt een deel van de huidige assistent-supermarktmanagers en teamleiders in een lagere schaal terecht. "Als er dan een verschil is met het huidige salaris krijgen zij een persoonlijke toeslag zodat ze er niet op achteruit gaan."

    Cao-verhoging

    "Ze gaan er niet op achteruit", erkent FNV-bestuurder Michiel Al. "Maar een deel gaat er wel minder op vooruit." Toekomstige loonsverhogingen als gevolg van een nieuwe cao worden namelijk verrekend met de persoonlijke toeslag. Hierdoor kan twee derde van de loonsverhoging vervallen.

    Albert Heijn bevestigt de voorgenomen verrekeningen. "Maar voor ruim de helft van de 7600 medewerkers is geen compensatie via een persoonlijk toeslag nodig." Zij zouden dus wel volledig profiteren van toekomstige loonsverhogingen.

    De Ondernemingsraad (OR) van Albert Heijn staat achter de veranderingen. "Wij hebben samen met de directie ons uiterste best gedaan om ervoor te zorgen dat er veel meer doorgroeiperspectief is voor onze medewerkers", meldt de OR. "De verandering is niet makkelijk. Maar dat betekent absoluut niet dat collega's hun baan kwijtraken of er in financiële waardering op achteruit gaan."

  19. Steeds meer experimenten met wijk- en buurtrechters

    Hoe zorg je ervoor dat de rechtspraak sneller, duidelijker en toegankelijker wordt voor burgers? Om antwoord te vinden op die vraag lopen er in heel Nederland zo'n 60 experimenten met verschillende vormen van wijk-en buurtrechters. En er komen steeds meer pilots bij.

    Robine de Lange-Tegelaar is voorzitter van de Regiegroep Innovatie, waar ze alle pilots landelijk monitoren. Ook stellen ze financiële en organisatorische ondersteuning beschikbaar: "Rechters hebben altijd de behoefte om te verbeteren waar dat kan, maar zulke pilots worden nu echt gestimuleerd door gerechtsbesturen."

    Ook het feit dat de verschillende experimenten nu landelijk gecoördineerd worden, heeft volgens De Lange-Tegelaar geholpen. "Eerder bleven pilots vaak lokaal en soms bloedde het dood. Maar nu we het landelijk coördineren en ook hulp bieden, voorkomen we dat. Ook kunnen verschillende plekken van elkaar leren. En als een schaap over de dam is, volgen er vanzelf meer."

    Uiteindelijk worden alle initiatieven geëvalueerd om te kijken of ze kunnen leiden tot een landelijke aanpak. "Wij evalueren alle projecten zodat we een landelijke conclusie kunnen trekken om te kijken of we zo'n aanpak ook elders kunnen starten", zegt ze.

    Multi-problematiek

    Naast de snelheid, duidelijkheid en toegankelijkheid richten veel pilots zich ook op 'multi-problematiek'. Zo ook het project Wijkrechtspraak in Rotterdam. Verschillende instanties en een wijkrechter werken daarbij samen om een oplossing te vinden voor mensen met verschillende problemen.

    Zo kwam er deze week een man van 21 bij de wijkrechter die verdacht wordt van het bezit van heroïne, cocaïne en hasj. Eerder werd hij ook al veroordeeld voor het bezit van drugs. Maar de man heeft geen vaste woon of verblijfplaats, heeft schulden en psychische klachten. De vraag is daarom of alleen een veroordeling een duurzame oplossing is.

    De zittingen van de wijkrechter worden gehouden in een buurthuis. De vertrouwde locatie in de wijk moet het voor mensen toegankelijker maken. Ook wordt het detectiepoortje verdekt opgesteld en wordt er met een Perzisch tapijt een huiselijk sfeertje gecreëerd om mensen op hun gemak te stellen.

    "De rechter is geen hulpverlener en kan nog steeds vonnissen wijzen en straffen opleggen. Maar door de zaak integraal te behandelen kan de rechter samen met hulpverlenende instanties wel kijken naar een duurzame oplossing voor de verschillende problemen.", zegt de Lange-Tegelaar.

    Zo ging die rechtszaak in het wijkcentrum eraan toe:

    Naast de rechtbank zijn er nog tal van organisaties bij het project betrokken: het OM, de politie, de Rotterdamse Orde van Advocaten en verschillende hulpverlenende instanties. De proef in Rotterdam loopt nog tot eind 2021.

  20. Peaky Blinders-actrice Helen McCrory overleden

    De Britse actrice Helen McCrory is op 52-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van kanker. Dat heeft haar man, acteur Damian Lewis, bekendgemaakt op twitter.

    "Diepbedroefd laat ik weten dat na een heldhaftig gevecht met kanker, de mooie en geweldige vrouw die Helen McCrory is, vredig is overleden. Thuis, omringd door liefde van vrienden en familie", schrijft Lewis.

    McCrory speelde sinds 1993 in tientallen films en series. Een van haar bekendste recente rollen was die van hoofd van een misdaadfamilie Polly Gray in de hitserie Peaky Blinders. Een andere bekende rol was die van Narcissa Malfoy in de drie laatste Harry Potter-films.

    Verder speelde ze (bij)rollen in films als Skyfall, Frankenstein en The Queen en series als Penny Dreadful, Fearless en Roadkill.

    In 2017 kreeg ze een koninklijke onderscheiding voor haar werk toen ze werd benoemd tot officier in de Orde van het Britse Rijk (OBE).

    In 2007 trouwde ze met Homeland-acteur Damian Lewis. Samen kregen ze twee kinderen.